10 mart ne demek?

Olaylar

1864 - Ulysses S. Grant, Amerikan İç Savaşı sırasında, Abraham Lincoln tarafından Kuzeyli Birlik (Union) Genel Komutanlığı'na tayin edildi.
1876 - Graham Bell ile yardımcısı Thomas Watson, ilk telefon görüşmesini yaptılar.
1910 - Hollywood'da çekilen ilk film olan In Old California gösterime girdi.
1919 - Çin'de kölelik kaldırıldı.
1919 - Ali Fethi Okyar İngilizler tarafından tutuklandı.
1919 - Osmanlı İmparatorluğu'nda Ahmed Tevfik Paşa hükûmeti düştü yerine Damat Ferit Paşa hükûmeti kuruldu.
1920 - Yunanistan başbakanı Venizelos'un da katıldığı toplantıda, İstanbul'un resmi işgaline ve Kuvâ-yi Milliye öncülerinin tutuklanmasına karar verildi.
1939 - Büyük Temizlik toplanan Tüm Birlik Komünist Partisi (Bolşevik) 18. Kongresi başladı. Kongrede Bolşevik Parti Marşı partinin yeni marşı olarak belirlendi.
1944 - Yunan İç Savaşı: Ulusal Kurtuluş Siyasi Komitesi, Ulusal Kurtuluş Cephesi tarafından kuruldu.
1945 - Tokyo Büyük Bombardımanı.
1952 - Küba'da Fulgencio Batista önderliğinde askerî darbe.
1956 - Kıbrıs Başepiskoposu III. Makarios'un, 9 Mart günü sınır dışı edilmesinden sonra Kıbrıs'ta ayaklanmalar başladı.
1956 - ABD'nin Florida eyaletinden Fas'a giden ve iki adet nükleer başlık kapsülü taşıyan uçak Akdeniz üzerinde kayboldu, uçağın enkazı ise bulunamadı.
1969 - Amerikalı siyahi lider Martin Luther King'in katili James Earl Ray, 99 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı.
1971 - Bir gün önceki başarısız askeri darbe teşebbüsünün ardından, Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç'ın Başkanlığında toplanan "Genişletilmiş Komuta Konseyi" toplantısında, "Olayları önlemede Hükümetin yetersiz kaldığı" ifade edildi ve 12 Mart günü Hükûmete muhtıra verilmesi kararı alındı.
1972 - Türkiye Büyük Millet Meclisi, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki idam kararlarını, 53 red, altı çekimser, 238 kabul oyuyla onayladı.
2000 - Diyarbakır 1 Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi, kapatılan Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ı, halkı ırk ve din farklılığı gözeterek, kin ve düşmanlığa açıkça tahrik ettiği gerekçesiyle bir yıl hapisle cezalandırdı.
2004 - Yargıtay Birinci Ceza Dairesi, yedi TİP'li öğrenciyi öldürdüğü için yedi kez idam cezasına çarptırılan Haluk Kırcı'nın cezasının, 48 ayı hücrede olmak üzere müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülmesine ilişkin kararı onadı.
2004 - Kostas Karamanlis Yunanistan başbakanı oldu.
2005 - Garri Kasparov satranç turnuvalarına katılmayacağını açıkladı.

Doğumlar

1503 - I. Ferdinand, Kutsal Roma imparatoru (ö. 1564)
1515 - Injong, Joseon Krallığı'nın 12. Kralı (ö. 1545)
1628 - Marcello Malpighi, İtalyan biyolog (ö. 1694)
1654 - Giuseppe Bartolomeo Chiari, İtalyan ressam (ö. 1727)
1695 - Adrian Manglard, Fransız ressam (ö. 1760)
1748 - John Playfair, İskoç bilim insanı ve matematikçi (ö. 1819)
1749 - Lorenzo Da Ponte, Venedikli opera yazarı ve şair (ö. 1838)
1760 - Leandro Fernández de Moratín, İspanyol tiyatro yazarı ve şair (ö. 1828)
1775 - Marc-Antoine Jullien de Paris, Fransız eğitmen (ö. 1848)
1786 - José María Vargas, Venezuela devlet başkanı (ö. 1854)
1787 - William Etty, İngiliz ressam (ö. 1849)
1788 - Joseph Freiherr von Eichendorff, Alman yazar (ö. 1857)
1794 - Henriette d'Angeville, İsveçli tırmanıcı (ö. 1871)
1822 - Willem Roelofs, Felemenk ressam, hakkak, litografisit ve tasarımcı (ö. 1897)
1833 - Pedro Antonio de Alarcón, İspanyol romancı (ö. 1891)
1844 - Pablo de Sarasate, İspanyol kemancı ve besteci (ö. 1908)
1845 - III. Aleksandr, Rus Çarı (ö. 1894)
1845 - Hallie Quinn Brown, ABD'de siyah kadınların örgütlenmesine öncülük eden eğitimci (ö. 1949)
1850 - Mary Mills Patrick, Amerikalı öğretmen ve yazar (ö. 1940)
1858 - Henry Watson Fowler, İngiliz öğretmen, sözlükbilimci ve yorumcu (ö. 1933)
1866 - Bedros Baltazar, Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu ve operet sanatçısı (ö. 1953)
1867 - Hector Guimard, Fransız mimar (ö. 1942)
1870 - David Ryazanov, Rus Marksist ve Marksist kuramcı (ö. 1938)
1873 - Jakob Wassermann, Alman yazar (ö. 1934)
1873 - Maria Perini, İtalyan bale öğretmeni (ö. 1939)
1876 - Ali Faik Ozansoy, Türk şair (ö. 1950)
1879 - Hans Luther, Alman siyasetçi (ö. 1962)
1889 - Toshitsugu Takamatsu, Japon dövüş sanatları ustası (ö. 1972)
1891 - Sam Jaffe, Amerikalı aktör (ö. 1984)
1892 - Arthur Honegger, İsviçreli besteci (ö. 1955)
1898 - Zati Sungur, Türk illüzyonist (ö. 1984)
1903 - Bix Beiderbecke, Amerikalı müzisyen, caz tarihinin en özgün beyaz trompetçilerinden (ö. 1931)
1904 - Ralph Kronig, Alman fizikçi (ö. 1995)
1920 - Boris Vian, Fransız yazar ve müzisyen (ö. 1959)
1920 - Kenan Pars, Türk oyuncu (ö. 2008)
1927 - Jupp Derwall, Alman futbolcu ve teknik direktör (ö. 2007)
1930 - Galip Erdem, Türk gazeteci (ö. 1997)
1931 - Edip Günay, Türk müzikolog (ö. 2010)
1937 - Joe Viterelli, Amerikalı aktör (ö. 2004)
1940 - Chuck Norris, Amerikalı yapımcı ve oyuncu
1940 - Defne Yalnız, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı
1943 - Fikret Ünlü, Türk siyasetçi (ö. 2019)
1846 - Gérard Garouste, Fransız ressam ve heykaltıraş
1950 - Abdurrahman Yalçınkaya, Türk hukukçu ve eski Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı
1955 - Mehmet Necmettin Ahrazoğlu, Türk siyasetçi (ö. 2021)
1957 - Usame bin Ladin, El-Kaide örgütünün kurucusu (ö. 2011)
1958 - Sharon Stone, Amerikalı sinema oyuncusu
1959 - Sinan Aygün, Türk iş insanı ve siyasetçi
1962 - Yaşar Alptekin, Türk manken, dansçı ve oyuncu
1965 - Deezer D, Amerikalı aktör ve rap şarkıcısı (ö. 2021)
1973 - John LeCompt, Amerikalı müzisyen
1975 - DJ Aligator, İran asıllı Danimarkalı DJ ve prodüktör
1975 - Sima Sarıkaya, Türk pop müzik yorumcusu, oyuncu ve besteci
1976 - Frantz Granvorka, Fransız voleybolcu
1979 - Alexander Khuon, Alman oyuncu
1981 - Samuel Eto'o, Kamerunlu futbolcu
1981 - Monika Bejnar, Leh atlet
1981 - Daniel Carvalho da Silva, Brezilyalı futbolcu
1981 - Ángel López, İspanyol millî futbolcu
1983 - Carrie Underwood, Amerikalı şarkıcı
1983 - Matteo Bugli, San Marinolu futbolcu
1986 - Grete Havnesköld, İsveçli sinema oyuncusu
1986 - Samet Gül, Türk futbolcu
1986 - Gizem Yavuz, Türk basketbolcu
1994 - Bad Bunny, Porto Rikolu şarkıcı
1997 - Belinda Bencic, İsviçreli tenisçi
2001 - Alyssa Carson, Amerikalı astronot

Ölümler

1615 - John Ogilvie, İskoç Cizvit şehidi (d. 1580)
1832 - Muzio Clementi, İtalyan besteci (d. 1752)
1861 - Taras Grigoroviç Şevçenko, Ukraynalı şair ve ressam (d. 1914)
1872 - Giuseppe Mazzini, İtalyan milliyetçisi, siyasetçi, avukat, aktivist, gazeteci, yazar ve mason (d. 1805)
1873 - Mirza Fetali Ahundov, Azerbaycan'ın ilk ateist aydını yazar ve filozof (d. 1812)
1889 - Antonio de Trueba, İspanyol şair, roman yazarı ve halkbilimci (d. 1821)
1913 - Harriet Tubman, Siyahi Amerikalı kölelik karşıtı eylemci, Süfrajet, Sivil haklar eylemcisi ve Amerikan İç Savaşı sırasında Konfederasyon aleyhine çalışıp Birlik lehine casusluk yapmış hemşire (d. 1822)
1937 - Yevgeni İvanoviç Zamyatin, Rus yazar (d. 1884)
1938 - Mehmet Şükrü Koç, Türk hukukçu ve milletvekili (d. 1887)
1940 - Mikhail Bulgakov, Rus romancı (d. 1891)
1945 - Aleksandr Hatisyan, Ermeni siyasetçi ve gazeteci (d. 1874)
1952 - Richard Hildebrandt, Nazi Almanyasında Reichstag üyesi ve siyasetçi (d. 1897)
1963 - Naci Kasım, Saatli Maarif Takvimleri'nin kurucusu (d. 1884)
1965 - Jean Boyer, Fransız film yönetmeni ve şarkı sözü yazarı (d. 1901)
1966 - Frits Zernike, 1953 yılında kendi buluşu olan Faz kontrast mikroskobu ile Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Hollandalı fizikçi (d. 1888)
1980 - José Américo de Almeida, Brezilyalı yazar (d. 1887)
1982 - Tacülmüluk, İran Kraliçesi (d. 1896)
1985 - Konstantin Çernenko, Sovyet politikacı (d. 1911)
1986 - Ray Milland, İngiliz oyuncu (d. 1907)
1988 - Andy Gibb, Birleşik Krallık doğumlu Avustralyalı şarkıcı (Bee Gees topluluğu) (d. 1958)
1989 - Salim Ağırbaş, Türk baterist
1993 - Emil Galip Sandalcı, Türk gazeteci (d. 1922)
1996 - Marc de Jonge, Fransız aktör (d. 1949)
1998 - II. Karekin Kazancıyan, İstanbul Ermeni Patriği ve Türkiye Ermenileri Ruhani Başkanı (d. 1927)
1998 - Lloyd Bridges, Amerikalı oyuncu (d. 1913)
1999 - Salah Birsel, Türk şair ve deneme yazarı (d. 1919)
1999 - Oswaldo Guayasamin, Ekvadorlu ressam, heykeltıraş, grafik sanatçısı ve muralist (d. 1919)
2000 - Nim Chimpsky, maymun (d 1973)
2004 - Nesibe Zeynalova, Azeri oyuncu (d. 1916)
2008 - Kenan Pars, Türk oyuncu (d. 1920)
2010 - Corey Haim, Kanadalı oyuncu (d. 1971)
2012 - Jean Giraud, Fransız çizgi film yapımcısı, çizer ve yazar (d. 1938)
2013 - Metin Serezli, Türk film ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı (d. 1934)
2017 - Joni Sledge, Amerikalı siyahi kadın pop-dans müziği şarkıcısı, yapımcı ve söz yazarı (d. 1956)
2017 - John Surtees, Britanyalı motosiklet ve otomobil yarışçısı (d. 1934)
2018 - Hubert de Givenchy, Fransız moda tasarımcısı (d. 1927)
2018 - Nur Subaşı, Türk tiyatro ve seslendirme sanatçısı (d. 1942)
2019 - İrsen Küçük, Kuzey Kıbrıslı politikacı (d. 1940)
2019 - Paul Talalay, Alman asıllı Amerikalı biyolog ve bilim insanı (d. 1923)
2019 - Pius Adesanmi, Nijeryalı-Kanadalı akademisyen, yazar, edebiyat eleştirmeni, hicivci ve köşe yazarı (d. 1972)
2020 - Muhammed Kiyaveş, İranlı politikacı (d. 1930)
2020 - Marcelo Peralta, Arjantinli sanatçı, öğretmen, besteci ve aranjör (d. 1961)
2020 - Roberto Stella, İtalyan doktor (d. 1952)
2021 - Hamed Bakayoko, Fildişi Sahilli siyasetçi ve başbakan (d. 1965)
2021 - Lyudmila Lyadova, Sovyet-Rus şarkıcı, besteci ve tiyatro sanatçısı (d. 1925)
2021 - Ali Mahdi Muhammad, Somalili girişimci ve politikacı (d. 1939)